Romatoid artrit nedir?
Çerkezköy Toplum Sağlığı Merkezi Müdürü Dr. Olcay Palak 12 Ekim Dünya Artrit Günü dolayısıyla açıklamalarda bulundu. Dr. Palak yaptığı açıklamada, “Romatoid Artrit, insanların yaşamlarına yüklediği ağır etkileri ile kalıcı sakatlığa yol açabilen bir hastalık olup, çoğunlukla romatizma ile karıştırılıyor ve bu yüzden teşhisi ve tedavisi gecikebiliyor. İnsanların sağlığını ve sosyal yaşamlarını tehdit eden bu hastalıklara dikkat çekmek amacıyla 12 Ekim, Dünya Artrit Günü olarak ilan edilmiştir” dedi.
ERKEN ÖLÜME YOL AÇABİLİYOR
Artrit’in eklemlerde iltihap şeklinde meydana gelen romatizmal bir hastalık olduğunu ifade eden Olcay Palak, “Eklemlerde ağrı, şişlik, katılık ve fonksiyon kaybına neden olur, eklemlerde bozulmalara yol açar. Kadınlarda erkeklere oranla 3 kat daha sık görülür. Görülme sıklığı 20-50 yaşları arasında en fazla olmakla beraber çocuklarda ve gençlerde de görülmektedir. Romatoid artrit, nüfusun her 1.000 kişisinden yaklaşık 5-10’unu etkileyen bir hastalıktır. RA, erkeklere oranla kadınlarda yaklaşık 3 kat daha fazla görülmektedir. Ortalama başlangıç yaşı 40-60 arası olup, her yaştan insanı etkilemesi de mümkün. Türkiye’de bu hastalığın ortalama görülme yaşı 52’dir. Kadın hastaların %4’ü erkek hastaların ise %51’i çalışmaktadır. RA genellikle bir eklem hastalığı olarak algılanmasına rağmen, gerçekte kişi üzerinde daha geniş etkilere sahip ve birçok organı etkileyebilen otoimmün bir hastalıktır. RA, kalp krizi ve inme gibi kardiyovasküler hastalık risklerini artırması nedeniyle erken ölüme yol açabiliyor” diye konuştu.
SEBEPLERİ HENÜZ TAMAM OLARAK BİLİNMEYEN HASTALIKLARDANDIR
Sebepleri hakkında da bilgi veren Dr. Palak, “Sebepleri henüz tam olarak bilinmeyen hastalıklardandır. Bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine karşı savaş açıp, bu hücreleri yok etmesi sebeplerden biri olarak görülmektedir. Bunun dışında bazı moleküllerin romatoid artrit hastalarında daha çok görülmesi, hastalığın genetik yönünü ortaya koymaktadır” açıklamasında bulundu.
YORGUNLUK SIK KARŞILAŞILAN FAKAT RA’YA ÖZGÜ OLMAYAN BELİRTİLERDİR
Romatoid artritte eklem iltihaplanmasının öncelikle bir kaç eklemde görüldüğünü sözlerine ekleyen Olcay Palak, şöyle devam etti; “Daha sonra bu iltihap birçok eklemi tutar. Sıklıkla el ve parmak eklemlerinde görülür; fakat omurga bu durumdan etkilenmez. Hastanın başlıca şikâyetleri, geceleri ve sabahları eklem ağrılarının olmasıdır. Özellikle parmak eklemlerinde olmak üzere eklemler şişmiştir. Eklem dış tarafında düğüm oluşur. Bunun dışında parmaklarda anormal duruş bozuklukları vardır. Parmak kemiği çıkıntılı bir halde olabilir ya da parmak dış tarafa doğru kayma gösterir. Ayrıca parmağın uç tarafı aşağı yöne doğru katlanmış bir hal alır. Bunların dışında çok rastlanan şikâyetlerden birisi de hasta sabah uyanırken ortaya çıkan eklem tutulmalarıdır. Bu eklem tutulmaları 15-20 dakikayı geçer. Yorgunluk, halsizlik ve hastalık hali sık karşılaşılan fakat RA’ya özgü olmayan bazı belirtilerdir.”
TEŞHİSİ KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN BAZI KRİTERLER KONULMUŞ
Diğer organlarda da bazı belirtiler olabileceğini ifade eden Dr. Palak, “Kalp zarının ve akciğer zarının iltihabı, gözde meydana gelen iltihaplanmalar RA’nın etkilemesi sonucu organlarda görülen bulgulardır. Ciltte vaskülitis dediğimiz özellikle alt baldırda görülen, kılcal damar iltihabı oluşabilir. Ağızda ve gözde kuruluk oluşabilir. Teşhisi kolaylaştırmak için bazı kriterler konmuştur. Bunlarda Sabahları yarım saatten fazla eklem tutukluğu ve bunun 1.5 aydan fazla sürmesi, Üçten fazla eklemde hissedilebilir şişlik, El ve ayak parmaklarında eklem iltihabı, Aynı anda her iki eklemde iltihap olması, romatizma düğümü, kanda RF faktör olması, Bu bulgulardan en az 4 tanesinin olması gerekir” diye konuştu.
HASTALIĞIN KESİN BİR TEDAVİSİ YOK
Hastalığın nedeni henüz tam olarak bilinmediğinden, kesin bir tedavisinin de olmadığını belirten Olcay Palak, “Bu yüzden tamamen ortadan kaldırılamaz. Tedavideki amaç, hatalığın belirtilerini azaltmaya yöneliktir. Eklemlerde oluşan hasar ve ağrı en aza indirilmeye çalışılır. İltihap azaltılır. Tedavi edilmediği takdirde geri dönüşümü olmayan eklem hasarları ortaya çıkar. Hastalık romatizmal olduğundan, tedavisi romatolog önderliğinde tarafından yapılır. Bunun yanında fizyoterapist, psikiyatrist, ortopedik cerrah da tedaviye yardımcı olurlar” dedi.
TEDAVİLERİNE AKTİF KATILAN BİREYLER DAHA AZ DOKTORA BAŞVURMAKTADIR
Romatoid artrit tedavisinde hedefler hakkında da bilgi veren Palak, “Ağrıyı azaltmak, iltihabı baskılamak, eklem hasarını yavaşlatmak veya durdurmak, sağlıklı olma hissi ve fonksiyonları iyileştirmek, romatoid artriti anlamak, Hasta ve hasta yakınlarının hastalıkla daha iyi baş edebilmelerini sağlamak ve yaşam kalitelerini artırmak için son derece önemlidir. İyi bilgilendirilmiş ve kendi tedavilerine aktif katılan bireyler; daha az ağrı yaşamakta, daha az sıklıkta doktora başvurmaktadır” ifadelerini kullandı.
Haber: Emrah ÇOĞALAN
Artrit’in eklemlerde iltihap şeklinde meydana gelen romatizmal bir hastalık olduğunu ifade eden Olcay Palak, “Eklemlerde ağrı, şişlik, katılık ve fonksiyon kaybına neden olur, eklemlerde bozulmalara yol açar. Kadınlarda erkeklere oranla 3 kat daha sık görülür. Görülme sıklığı 20-50 yaşları arasında en fazla olmakla beraber çocuklarda ve gençlerde de görülmektedir. Romatoid artrit, nüfusun her 1.000 kişisinden yaklaşık 5-10’unu etkileyen bir hastalıktır. RA, erkeklere oranla kadınlarda yaklaşık 3 kat daha fazla görülmektedir. Ortalama başlangıç yaşı 40-60 arası olup, her yaştan insanı etkilemesi de mümkün. Türkiye’de bu hastalığın ortalama görülme yaşı 52’dir. Kadın hastaların %4’ü erkek hastaların ise %51’i çalışmaktadır. RA genellikle bir eklem hastalığı olarak algılanmasına rağmen, gerçekte kişi üzerinde daha geniş etkilere sahip ve birçok organı etkileyebilen otoimmün bir hastalıktır. RA, kalp krizi ve inme gibi kardiyovasküler hastalık risklerini artırması nedeniyle erken ölüme yol açabiliyor” diye konuştu.
SEBEPLERİ HENÜZ TAMAM OLARAK BİLİNMEYEN HASTALIKLARDANDIR
Sebepleri hakkında da bilgi veren Dr. Palak, “Sebepleri henüz tam olarak bilinmeyen hastalıklardandır. Bağışıklık sisteminin kendi hücrelerine karşı savaş açıp, bu hücreleri yok etmesi sebeplerden biri olarak görülmektedir. Bunun dışında bazı moleküllerin romatoid artrit hastalarında daha çok görülmesi, hastalığın genetik yönünü ortaya koymaktadır” açıklamasında bulundu.
YORGUNLUK SIK KARŞILAŞILAN FAKAT RA’YA ÖZGÜ OLMAYAN BELİRTİLERDİR
Romatoid artritte eklem iltihaplanmasının öncelikle bir kaç eklemde görüldüğünü sözlerine ekleyen Olcay Palak, şöyle devam etti; “Daha sonra bu iltihap birçok eklemi tutar. Sıklıkla el ve parmak eklemlerinde görülür; fakat omurga bu durumdan etkilenmez. Hastanın başlıca şikâyetleri, geceleri ve sabahları eklem ağrılarının olmasıdır. Özellikle parmak eklemlerinde olmak üzere eklemler şişmiştir. Eklem dış tarafında düğüm oluşur. Bunun dışında parmaklarda anormal duruş bozuklukları vardır. Parmak kemiği çıkıntılı bir halde olabilir ya da parmak dış tarafa doğru kayma gösterir. Ayrıca parmağın uç tarafı aşağı yöne doğru katlanmış bir hal alır. Bunların dışında çok rastlanan şikâyetlerden birisi de hasta sabah uyanırken ortaya çıkan eklem tutulmalarıdır. Bu eklem tutulmaları 15-20 dakikayı geçer. Yorgunluk, halsizlik ve hastalık hali sık karşılaşılan fakat RA’ya özgü olmayan bazı belirtilerdir.”
TEŞHİSİ KOLAYLAŞTIRMAK İÇİN BAZI KRİTERLER KONULMUŞ
Diğer organlarda da bazı belirtiler olabileceğini ifade eden Dr. Palak, “Kalp zarının ve akciğer zarının iltihabı, gözde meydana gelen iltihaplanmalar RA’nın etkilemesi sonucu organlarda görülen bulgulardır. Ciltte vaskülitis dediğimiz özellikle alt baldırda görülen, kılcal damar iltihabı oluşabilir. Ağızda ve gözde kuruluk oluşabilir. Teşhisi kolaylaştırmak için bazı kriterler konmuştur. Bunlarda Sabahları yarım saatten fazla eklem tutukluğu ve bunun 1.5 aydan fazla sürmesi, Üçten fazla eklemde hissedilebilir şişlik, El ve ayak parmaklarında eklem iltihabı, Aynı anda her iki eklemde iltihap olması, romatizma düğümü, kanda RF faktör olması, Bu bulgulardan en az 4 tanesinin olması gerekir” diye konuştu.
HASTALIĞIN KESİN BİR TEDAVİSİ YOK
Hastalığın nedeni henüz tam olarak bilinmediğinden, kesin bir tedavisinin de olmadığını belirten Olcay Palak, “Bu yüzden tamamen ortadan kaldırılamaz. Tedavideki amaç, hatalığın belirtilerini azaltmaya yöneliktir. Eklemlerde oluşan hasar ve ağrı en aza indirilmeye çalışılır. İltihap azaltılır. Tedavi edilmediği takdirde geri dönüşümü olmayan eklem hasarları ortaya çıkar. Hastalık romatizmal olduğundan, tedavisi romatolog önderliğinde tarafından yapılır. Bunun yanında fizyoterapist, psikiyatrist, ortopedik cerrah da tedaviye yardımcı olurlar” dedi.
TEDAVİLERİNE AKTİF KATILAN BİREYLER DAHA AZ DOKTORA BAŞVURMAKTADIR
Romatoid artrit tedavisinde hedefler hakkında da bilgi veren Palak, “Ağrıyı azaltmak, iltihabı baskılamak, eklem hasarını yavaşlatmak veya durdurmak, sağlıklı olma hissi ve fonksiyonları iyileştirmek, romatoid artriti anlamak, Hasta ve hasta yakınlarının hastalıkla daha iyi baş edebilmelerini sağlamak ve yaşam kalitelerini artırmak için son derece önemlidir. İyi bilgilendirilmiş ve kendi tedavilerine aktif katılan bireyler; daha az ağrı yaşamakta, daha az sıklıkta doktora başvurmaktadır” ifadelerini kullandı.
Haber: Emrah ÇOĞALAN
