BİR VALİ’NİN DUYGU DÜNYASI

SAVAŞ ÜNLÜ KİMDİR?
Gazetemizde ara sıra  yayınlanacak köşe yazıları ile okurlarıyla buluşacak olan Savaş Ünlü, çocukluğunu İzmir Buca’da, lise yıllarını ise Karşıyaka’da geçirdi. 1978 yılında Buca Eğitim Enstitüsü Türkçe bölümünden mezun oldu. Lise yıllarında mizah öyküleriyle başlayan edebiyat yaşamı radyo oyunları, televizyon için güldürü senaryoları, daha sonraları da dizilere senaryo öyküleriyle devam etti. Ülkemizde yayımlanan pek çok dergi, gazetede yazdı; yazmaya da devam ediyor. Yayınevlerinde editörlük, yayın yönetmenliği, yayın koordinatörlüğü yapmaktadır. Yazma yaşamı çocuk, mizah öyküleriyle sürüyor.
BİR VALİ’NİN DUYGU DÜNYASI
“Çocukluğumda dinlediğim masal, hikayeler, köy düğünlerindeki seyirlik oyunlar, ninniler, türküler, ağıtlar… Hepsinin ya da her birinin ayrı ayrı hayal dünyamı etkilediği bir gerçektir. İlkokullarda bayramlarda okuduğum şiirler, yaptığım konuşmalar, edebiyata daha yakınlaşmamı, ilgimin artmasına neden olmuştur.

Ortaokul ve liseyi parasız yatılı okulda okudum. Ortaokul yıllarının sonlarında Behçet Necatigil’in “Gizli Sevda” adlı şiiriyle karşılaştım. Ben ona, şiir dünyam ile kavuşmamın, buluşmanın ilk anı’dır derim. O şiirin etkisinde, o şiire öykünerek ‘Adını Unutmuş’ şiirini Yazım: Hani bir sevgilin vardı/ Dün sokakta rastladım ona/ Evlenmiş, çocukları olmuş/ Mektup yazacakmış sana/ Ama, adını unutmuş…”

Yatılı okulda kitap okuyacak çok zamanımız vardı. Yeter ki kitap bulalım. O yıllarda ders kitaplarının içine saklayarak şiir, roman, öykü kitapları okurdum, okumaya ilgisi olan çoğu arkadaş da okurdu. O yıllarda küçük öykü, roman yazma denemelerim oldu. Arkadaşlarımın hatıra defterlerine yazdığım şiirlerim de vardı. Lise yıllarında Nazım Hikmet’le karşılaştım, bir daha da bırakamadım. Cahit Külebi’nin Hikaye’si, Attila İlhan’ın Ben Sana Mecburum’u, şiirde yol gösterdi bana…”

Yukarıdaki sözler Bartın Valisi İsa Küçük’ün. Daha önce Halit Abla Destanı kitabıyla gereken ilgiyi gören Bartın Valisi İsa Küçük, bu kez de “Bütün Hürriyetler Serbest Bu Akşam” adlı şiir kitabıyla okuyucuyla buluştu. Meslek ve günlük yaşamında yaratıcılığı kendine rehber yapmış şiir gibi bir insan. Yaşamlarında yaratıcı olan kişiler iş yaşamlarında da yaratıcı, yapıcı oldukları bir gerçektir. Şimdiye dek çalıştığım kurumlarda bunun onlarca örneğine tanık oldum.  

Kitap ‘Şair Yasası’ şiiriyle başlıyor: “İnsan kardeşlerim/ Size/ Şiirler yazarım/ Şairlik ederim/ Hainlik etmem” İsa Küçük, çocukluğundan beri şiirle yoğrulmuş, şiiri yaşam biçimi yapmış, gerçek bir şair. Şiir gibi de naif, ince, çelebi tavrıyla aranılan, sevilen, sayılan biri olmuştur her zaman. Şiirinde ölçü yoktur, ama ölçülü bir insandır. Şiir kitabı “Eski, Anı, Yeni, Resim, Aşkanarşi, Sesler, Güncel, Fiskos” başlıkları altında sekiz bölümden oluşmuş. Şiirlerin akışına bakılınca gençliğinden almış, günümüze dek getirmiş dizelerle yaşamı. Irmak şiir anlayışı yer yer şiirlerinde kendini gösteriyor. İlk kitabı-Halet Abla Destanı- ırmak şiire güzel bir örnekti. Telaş şiirinden -15. sayfa- gençlik yıllarının ülkemizi kökünden sarsan acılı olaylarına ışık tutmak, geriyi aydınlatarak, kıyıma yıkıma isyan ediyor dizelerinde: “Kahramanmaraş’tan ölüm haberleri veriyor radyo, durmadan/ Kahramanlar/ Maraşlılar/ Dövüşüyorlar/ Ölüm/ Öldürmek/ Bir insanın yok edilmesi/ İnsan nasıl düşman olabilir hayata/ İnsan nasıl düşman olabilir insana/”  Kitabın tamamına sindirilmiş insan sevgisini, Yunus Emre’nin ‘yaradanı sevdik yaratılandan ötürü’ sevgi dünyası bir koza işler gibi ne güzel de işlemiş… Şiirlerin tümünde sevgi fazlasıyla haykırıyor, ama sessizce…

Bu sevgi bazı şiirlerinde çocuk sevgisi olarak çıkıyor karşımıza. Çocukların yok oluşlarına isyandır dizeler şiirlerinde. Kurs öğrencilerinin ölümünden tutun da Mardin Mazıdağı Bilge Köyü’ne dek uzanır haykırışı: “Mardin Mazıdağı’nda/ Bilge Köyü/ Sultan Şehmus’un gözünün önü/ Düğün evi/ Kırk dört yaprak birden/ Bir bahar günü/ Bahar günü/ Kırk dört yaprak birden kopup düşer mi”

İsa Küçük’de sevgi bir bütündür. Sait Faik gibi, “Her şey bir insanı sevmekle başlar.” dercesine insan sevgisinden doğa sevgisine uzanır. İkisi de aynı şiirde boy gösterir: “Ah güzelim/Dallar, yapraklar, kuşlar, börtü böcek/ Çocuklar/ Yanıyor bilcümle mahlukat/ (Sağır İnine Bağırmak şiiri 4-5. Bölüm sayfa 95)        

Anadolu’dan bir gencin İstanbul’la tanışması “Çocuk ve İstanbul” şiirinde doğal olarak anlatılmış. İlk kez İstanbul’la tanışan genç birini şaşkınlığı, hayretleri, çaresizliği açık yüreklilikle dizelere dökülmüş. Çaresizliği en somut şu dizede görebiliyoruz: “İstanbul’da bir kuş vardı, kanatsız/ Daha çocuktum” Çocukça gözlemler şiire yansımış: “Fatih’te eski bir külliyenin kuytu köşelerinde/ Cumadan sonra sevaplar dağıtılırdı/ Açlar doymaz/ Kanlı 1 Mayıs yaşanmamıştı daha/ daha çocuktum”

İstanbul’daki gözlemler bazı semtlerde farklılaşır. Yaşanan acı gerçekler, metalaşan kadınlar, buna aracı olanlar çocuk gözlerden kaçmamıştır: “Tarlabaşı’nda bir kız öpecektim, sınırsız öpecektim/ Yüzü boyalı kadınlar ve polis adımı sordular/ Sandım İstanbul yanıyor, içinde ben/ Daha çocuktum”

İstanbul, kumarbazı, hayat kadını, arabesk sanatçıların toplumda yer etmeleri,-köyden kente göçün hızlandığı yıllar- ideal peşindeki gençliğin kitaba düşkünlüğü, mahallelerdeki kamplaşma- İsa Küçük burada şiire kendini katıp ”Beninki hep Hürriyet Meydanı”der. İstanbul’u tanıyamamıştır. Şiirin sonunda “ Bilen var mı/ Koca bir şehir bir şehirle nasıl tanışır/

İsa Küçük’ün şiirlerinde yer yer Cahit Külebi, Attila İlhan, tanışmaktan mutluluk duyduğu Nazım Hikmet’in esintileri görülüyor. Bu çok doğaldır sanatta. Etkilendiğin sanatçının sanatında izlerinin olması yerinde kullanılırsa ne güzeldir: Attila İlhan’ın şiirinde,”Erzincan’da bir kuş var, kanadı gümüş pul pul”” dizesi etkisini İsa Küçük’te “İstanbul’da bir kuş vardı, kanatsız” biçiminde göstermiş, şiire ayrı bir tat katmış. Cahit Külebi’nin “Kamyonlar kavun taşır ve ben/ Boyuna onu düşünürdüm” dizeleri İsa Küçük’ün” Gazete getiren kamyonları getirir, her sabah/ En erken haberler” dizeleriyle özdeş geldi bana. Kamyon sözcüğü Cahit Külebi’yi çağrıştırdı belki de… Aynı tadı yakaladım dizelerde.

Aydın Üzerine şiirinde Nazım Hikmet’e her dizede selam yollanmış. Kuvvay-ı Milliye Destanı’nın daha kısası, Aydın havası olmuş bence. Bu şiirden yola çıkıp bir destan neden yaratılmasın…

Şiirlerde söz sanatlarına yer verilmiş. Kişileştirmeler, benzetmeler, abartılar, tezatlar dizelere tat katmış. İmgeler yerli yerinde, anlaşılır biçimde şiirleri güzelleştirmiş…     Şiirlerde geçmişte olup da şimdilerde unutulanlar da yine bir film şeridi gibi akıp gidiyor dizeler boyunca: Dilekçeye pul yapıştırmak, siyah önlük beyaz yaka, tren yolculukları, istasyonlar, ELT telgraf, isli gece lambası, bataryalı radyo, saat başı piyango çekilişleri…

Aslında bu kitapta anlatılanlar bir devlet memurunun mesleğe başladığı günden beri gözlemleri, anılarıdır. Tüm şiirler birbiriyle de bağlantılıdır. Toplumu ilgilendiren, derinden sarsan olayların tanığıdır bir bakıma şair. Mesleğinde tanık olduklarını dizelerle okuyucuya yolluyor.

“Otuz yıldan beri/ H Konağı’ndaki bedenimden/ Geceleri çaldım kendimi/ Saklaya saklaya buralara kadar geldim/ Denize atın gayrı beni” şiiri kitabın son şiiridir. İsa Küçük’ün geceleri kendini çalarak yazdığı şiirler okunmaya değer. Bir Vali’nin duygu yüklü dünyasına, merhaba demek istiyorsanız, “Bütün Hürriyetler Serbest Bu Akşam” kitabı elinizin altında olmalı, diyorum. Her dizede günümüzle geçmişi karşılaştırma olanağı da bulacaksınız. Her şiirde naif, saygın, yüreği sevgi dolu İsa Küçük sizlere merhaba diyecektir.
Bütün Hürriyetler Serbest Bu akşam

İsa KÜÇÜK
Hayal Yayınları Nisan 2011/ 108 sayfa